Ülkemizde her yıl 3-9 Eylül tarihleri
arası Halk Sağlığı Haftası olarak kutlanmaktadır. Bu haftanın Halk Sağlığı
Haftası olarak kutlanmasındaki amaç halk sağlığının ve koruyucu sağlık
hizmetlerinin önemine ve bu alanda yapılan çalışmalara dikkat çekmek ve farkındalık
oluşturmaktır.
Halk sağlığı hastalıkları önlemeyi, yaşamı
uzatmayı ve sağlığı geliştirmeyi amaç edinmiştir
Halk sağlığı, organize edilmiş çalışmalarla, çevre sağlık koşullarını
düzelterek, bireylere sağlık bilgisi vererek, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan
hastalıkları önleyerek, hastalıkların erken tanı ve tedavisini sağlayarak, her
bireyin sağlığını sürdürecek bir yaşam düzeyini sağlayacak biçimde yaşamın
uzatılmasını, beden ve ruh sağlığı ile çalışma gücünün arttırılmasını sağlayan
bir bilim ve sanattır. Halk sağlığı hastalıkları önlemeyi, yaşamı uzatmayı ve
sağlığı geliştirmeyi amaç edinmiştir.
Hastalıklarla ilgili her türlü sağlık
eğitimi, koruyucu sağlık hizmetleri kapsamındadır
Halk sağlığı tanımında vurgulanan hastalıkların önlenmesi, yaşamın
uzatılması ve sağlığın geliştirilmesi ancak koruyucu sağlık hizmetlerinin
toplum içerisinde yaygınlaştırılmasıyla mümkündür. Risk gruplarının izlemleri,
aşılamalar, kanser ve diğer kronik hastalıkların taramaları, HIV/AIDS, viral
hepatitler gibi bulaşıcı hastalık taramaları, sağlıklı olma ve hastalıklarla
ilgili her türlü sağlık eğitimi koruyucu sağlık hizmetleri kapsamındadır.
COVID 19 pandemisi sırasında halk
sağlığının ve hastalıklardan korunmanın önemi bir kere daha anlaşılmış,
korunmada aşılar, el yıkama ve maske kullanımı gibi uygulamalar ön plana
çıkmıştır
Kronik hastalıkların ve sonuçlarının
azaltılması önemli bir halk sağlığı hedefidir
Tüm dünyada en sık görülen, en çok ölüme ve engelliliğe neden olan kronik
hastalıkların ve sonuçlarının azaltılması önemli bir halk sağlığı hedefidir.
Toplumun bilgilendirilmesi, sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesi ve bunun için
çok sektörlü yaklaşımın geliştirilmesi gereklidir. Toplumdaki bireyler sağlık
kuruluşlarında hipertansiyon, diyabet, obezite, kardiyovasküler hastalıklar ve
kanser açısından değerlendirilmeli, taramalarını ve izlemlerini yaptırmalıdır.
Kronik Hastalık Tarama Ve İzlemleri
Dünyada en sık görülen, en fazla
ölüme ve engelliliğe neden olan bulaşıcı olmayan hastalıklara (kalp ve damar
hastalıkları, kanserler, diyabet ve kronik hava yolu hastalıkları) bağlı erken
ölümlerin (70 yaş altı ölümler) 2025 yılına kadar %25 azaltılması ülkemizin bulaşıcı
olmayan hastalıklarla ilgili temel hedefidir.
Aile hekimleri kendilerine kayıtlı
olan obez, hipertansif, diyabetik ve kardiyovasküler risk değerlendirmesi
yapılması gereken hastalar, yaşlı bireyler ve sağlıklı bireylere dair
listelerden tarama ve izlem işlemlerini yapmaktadır.
18 yaş ve üstünde bireyler aile
hekimine başvurarak yılda en az bir kez, kan basıncını, boy, kilo ve bel
çevresini ölçtürebilir. Kan basıncı yüksek ise aile hekimi teşhis koymak için
ilave kan basıncı ölçümleri ve tetkikler de isteyebilir.
40 yaş ve üstündeki bireyler aile
hekimine başvurarak yılda en az bir kez kan şekerini ölçtürebilir. Kan şekeri
yüksek ise aile hekimi teşhis koymak için ilave kan şekeri ölçümleri ve
tetkikler de isteyebilir.
Hipertansiyon, diyabet veya obezite
hastalarının kan basıncı, kilo ve kan şekerinin kontrol altında olması için
aile hekimi tedavi planı yaparak takibini sağlayacaktır. İhtiyaç duyduğu
durumlarda uzman hekime de sevk edebilmektedir.
Aynı zamanda kan basıncı, kilo ve
kan şekerinin kontrol altına alınması için sağlıklı beslenme, fiziksel
aktivite, tütün ve tütün mamullerinden uzak durma, alkol bırakma gibi yaşam
tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık verecek ve gerekli durumlarda
sağlıklı hayat merkezlerinde çalışan diyetisyen, fizyoterapist, psikolog gibi
ilgili sağlık profesyonellerinden destek alınmasını da sağlayacaktır. Hastalar
E-nabızda kendi tedavi planını görebilir ve evde ölçtüğünüz kan basıncı
değerlerinizi sisteme ekleyebilir.
40 yaş ve üstündeki bireyler aile
hekimine başvurarak en az bir kez kardiyovasküler risk değerlendirmesini
yaptırabilirler. Risk değerlendirmesinde öncelikle yaş, cinsiyet, sigara
kullanımı bilgileri alınacak, kan basıncı ölçülecek ve total kolesterol değeri
bakılarak 10 yıl içinde bazı kalp damar hastalıklarından ölüme ilişkin risk
hesaplanmaktadır.
Aile hekimi yaşam tarzı
değişiklikleri konusunda danışmanlık verecek, risk durumuna göre gerekli
durumlarda sağlıklı hayat merkezlerinden destek alınmasını sağlayabilecektir.
Daha ileri tetkik ve tedavi planı için uzman hekime yönlendirilmektir.
65 yaş ve üstündeki bireylerde yılda
en az bir kez genel sağlık durumunun değerlendirilmesi için aile hekimine
başvurabilir. Aile hekimi muayeneyi yaparak ihtiyaç duyulan laboratuvar
testlerini tamamlanmasını isteyebilir. Bireyin genel sağlık durumu incelenirken
günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme, zihinsel faaliyetleri
gerçekleştirme ve beslenme durumu da değerlendirilecektir. Ayrıca kullanılan
ilaçlar da aile hekimi tarafından gözden geçirilmektedir. Bu yıl düzenlenecek
olan Halk Sağlığı Haftasının ana teması “ Sağlıkla Yaşayan Türkiye” olarak
belirlenmiştir. Hafta boyunca il merkezi ve ilçelerimizde;
“Sağlıklı Beslen, Egzersiz Yap,
Sağlıklı Kiloda Kal”
“Sana En Yakın Hekimin, Aile
Hekimin”
“Sağlıklı Hayat Merkezleri ile
Sağlıklı Bir Yaşam, Sağlıklı Bir Gelecek”
“Aşıyla Güvende Kal, Şüphede Kalma”
“Hayata Sağlıklı Başlamak Her
Bebeğin Hakkıdır”
Bağımlılığa Değil, Hayata Sarıl”
Ruh ve Beden Sağlığı Bir Bütündür.
Ruhunuza İyi Bakın”
Konularında etkinlikler gerçekleştirilecektir.
